φωτοσύνθεση ή χλωροφυλλική λειτουργία

Σύνολο χημικών αντιδράσεων, που πραγματοποιούνται κάτω από την επίδραση του ηλιακού φωτός σε όλα τα πράσινα μέρη του φυτού, δηλαδή στα μέρη που περιέχουν χλωροφύλλη. Η χημική αυτή ουσία μπορεί να πάρει από τον ατμοσφαιρικό αέρα διοξείδιο του άνθρακα και να το διασπάσει στα δύο συστατικά του, οξυγόνο και άνθρακα. Το οξυγόνο ελευθερώνεται αμέσως, ενώ ο άνθρακας υψώνεται με μερικές ουσίες, που το φυτό απορρόφησε από το έδαφος, και σχηματίζει άμυλο: διαμέσου αυτού ο άνθρακας που προήλθε από μια ανόργανη ουσία, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, αποτελεί πλέον μέρος μιας οργανικής ένωσης. Το άμυλο βρίσκεται με μορφή αδιάλυτων κόκκων, και κατά συνέπεια δεν θα μπορούσε να απορροφηθεί από το φυτό: έτσι διαμέσου άλλων πολύπλοκων διαδικασιών, αυτό μετατρέπεται σε γλυκόζη, δηλαδή σε ένα διαλυτό σάκχαρο. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί, αφού ενωθεί με τα στοιχεία του λέμφους, τις οργανικές ουσίες (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λιπίδια), που αποτελούν τα ανώτερα φυτά, ή μετασχηματίζεται σε άλλο άμυλο (δευτερογενές άμυλο), που μένει ως απόθεμα. Η φ. είναι κατά συνέπεια από τα φαινόμενα στα οποία βασίζεται η δυνατότητα ύπαρξης ζωής επάνω στη Γη: χωρίς αυτήν τα φυτά δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν και, κατ’ ακολουθία, ούτε τα ζώα για τα οποία τα φυτά αποτελούν πράγματι αναντικατάστατη τροφή. Μεγάλη επίσης σημασία έχει το οξυγόνο που αναδίδουν τα φυτά· όμως, μαζί με το οξυγόνο, αναδίδουν και διοξείδιο του άνθρακα. Την ημέρα η ποσότητα οξυγόνου που αναδίδεται είναι μεγαλύτερη από αυτή του διοξειδίου του άνθρακα, ενώ τη νύχτα που δεν υπάρχει ηλιακό φως, και επομένως δεν συντελείται φ., τα φυτά αναδίδουν στον αέρα μόνο διοξείδιο του άνθρακα.